Posted by Peștera Contelui Bethlen – tajemnicza krypta hrabiego
Choć Peștera Contelui Bethlen bywa potocznie nazywana jaskinią, w rzeczywistości jest to dawna krypta wykuta w skale w 1818 roku z polecenia hrabiego Lajosa Bethlena. Wejścia do niej strzeże kamienna sowa – symbol śmierci i mądrości – której spojrzenie ma czuwać nad spokojem zmarłych. Wewnątrz, w dwóch niskich komorach, wykopano doły na trumny – skromne, lecz pełne powagi miejsce spoczynku rodziny Bethlenów.
Pierwsza spoczęła tu hrabina Klára Bethlen w 1839 roku, a obok niej, niemal trzy dekady później, w 1867 roku, jej mąż Lajos. Niestety, spokój tego miejsca został brutalnie naruszony podczas I wojny światowej – wówczas groby splądrowano, a marmurowe epitafia zniknęły bez śladu.
Naprzeciwko wejścia znajduje się półkolista nisza, w której niegdyś stała niezwykła grupa rzeźbiarska przedstawiająca Moiry – trzy boginie losu z mitologii greckiej, wyrzeźbione przez Josefa Schmelzera. Jedna z nich trzymała w dłoni wirujący widelec, druga przędła nić życia, a trzecia – z nożyczkami w ręku – była gotowa ją przeciąć. Monumentalne, nieco teatralne figury wzbudzały zachwyt współczesnych, lecz dziś po nich nie ma śladu – jakby same Moiry postanowiły wymazać własny los z historii.
Krypta hrabiego Bethlena i przylegające do niej formacje skalne mają nie tylko znaczenie historyczne, ale i symboliczne. Na ścianach, w wykutych ramach o rozmaitych kształtach, można dostrzec dziesiątki imion – pamiątki po dawnych gościach zamku i parku w Chiraleş. Wśród nich znajdują się podpisy arystokratów i artystów epoki reformacji, którzy w ten sposób pragnęli zostawić ślad swojego istnienia. To ciche świadectwo minionych wieków, w których pamięć, sztuka i śmierć splatały się w jedno, niczym nić przędzona przez same Moiry.
